Một bài phỏng vấn về mình : Linh Mục Chứng Nhân

Kính tặng các Tân Linh Mục Việt Nam trong năm 2012

Đaminh Maria Cao Tấn Tĩnh, BVL

Chúa Giêsu lập Bí Tích Truyền Chức Thánh trong khi và ngay khi Người lập Bí Tích Thánh Thể, do đó, thiên chức linh mục và Bí Tích Thánh Thể không thể tách rời nhau, bất khả phân ly. Có thể nói, trên thực tế, không có linh mục cũng không có Thánh Thể, vì không có tác nhân đủ năng quyền để đọc lời truyền phép trên bánh và rượu nhờ đó biến hai hình thể hợp lệ này thành Mình Thánh và Máu Thánh của Chúa Kitô.

Tuy nhiên, theo nguyên tắc, không có Thánh Thể sẽ không bao giờ có linh mục. Hay nói cách khác, hoặc nói ngược lại, chính vì có Thánh Thể mới có linh mục, mới cần đến linh mục, và do đó linh mục chỉ là phương tiện của Thánh Thể và cho Thánh Thể mà thôi. Đó là lý do cho dù linh mục có tội lỗi đến đâu chăng nữa, có phạm đầy những tội trọng đi nữa, lời truyền phép của các vị vẫn hiệu thành, vẫn có năng lực biến bánh và rượu trở thành Mình Thánh và Máu Thánh Chúa Kitô.   

Sau nữa, linh mục không phải chỉ đóng vai trò thừa tác, ở chỗ "làm việc này mà nhớ đến Thày" (Lk 22:19), khi cử hành Thánh Thể trên bàn thờ nói riêng hay lúc ban các phép Bí Tích Thánh nói chung, mà còn bao gồm cả vai trò chứng nhân nữa. Ý nghĩa của câu "các con làm việc này mà nhớ đến Thày" cũng bao gồm cả khía cạnh chứng nhân này nữa. Bởi vì, Chúa Kitô Phục Sinh đã trao cho các tông đồ cả hai: năng quyền thừa tác và sứ vụ chứng nhân.

Về năng quyền thừa tác khi Người thở hơi trên các vị mà phán: "Các con hãy nhận lấy Thánh Linh. Các con tha tội cho ai thì người ấy được tha, các con cầm tội ai thì tội người ấy bị cầm lại" (Jn 20:22-23). Về sứ vụ chứng nhân bằng việc rao giảng và đời sống được Người ghép mầu nhiệm Vượt Qua của Người với sứ vụ chứng nhân của các vị như sau: "Như có lời chép Đấng Thiên Sai phải chịu đau khổ và sống lại từ trong kẻ chết vào ngày thứ ba. Nhân danh Người phải được rao giảng cho tất cả mọi dân nước việc thống hối để được ơn tha thứ, bắt đầu từ Giêrusalem. Các con là nhân chứng về những điều ấy" (Lk 24:46-48).

Nếu một Chúa Kitô Thánh Thể được long trọng cử hành trên bàn thờ thế nào thì Người không thể nào lại bị Kitô hữu chúng ta là môn đệ trung thực của Người nói chung và linh mục thừa tác của Người nói riêng bỏ rơi ở đầu đường xó chợ, đói không được cho ăn, khát không được cho uống, trần truồng không được cho mặc, tù đầy không được thăm viếng, khách lạ không được đón tiếp v.v. Tiếc thay, trong cuộc chung thẩm, Chúa Kitô là Vị Thẩm Phán Tối Cao không hỏi chúng ta có dâng lễ hằng ngày hay không, có bỏ lễ Chúa Nhật hay chăng, mà chỉ hỏi chúng ta về lòng bác ái của chúng ta với Người nơi thành phần anh em hèn mọn nhất của Người sống chung quanh chúng ta mà thôi.

Sau đây là cuộc phỏng vấn với một vị linh mục trẻ, Dòng Ngôi Lời, ra trường ở Đại Học Berkeley California, từng là Huynh Trưởng trong Phong Trào Thiếu Nhi Fatima  TGP/LA ở Cộng Đoàn Đức Mẹ Mân Côi Claremont Pomona, chịu chức mới được 6 năm, ngày 27/5/2006; nhưng trước khi chịu chức ngài đã xung phong đi sang Thái Lan để phục vụ những người anh chị em ở đó bất hạnh bị hội chứng liệt kháng – AIDS, hay nhiễm khuẩn liệt kháng  - HIV, từ sau khi chịu chức cho tới nay.

1- Cha đã được Thiên Chúa tuyển chọn vào hàng tư tế thừa tác của Ngài từ ngày 27/5/2006, vậy, trong 6 năm qua, cha cảm thấy đời linh mục của cha ra sao? Buồn vui thế nào?

Thưa anh thật ra sáu năm trong đời sống linh mục cũng chưa phải là dài. Nhưng nó cũng đã đủ để cho tôi cảm nhận được những nỗi vui những nỗi buồn của đời sống linh mục truyền giáo. Khi nói đến nỗi vui thì tôi thấy mình rất may mắn khi được sống một đời sống vừa phiêu lưu nhưng lại rất quân bình. Có nghĩa là được đi rất nhiều nơi, được thử nghiệm rất nhiều điều mới lạ, được gặp gỡ rất nhiều người, được trải nghiệm rất nhiều hoàn cảnh và tình huống trong cuộc sống, nhưng mình không phải như là một anh chàng cowboy hoặc là một người cướp biển, nhưng là một linh mục của Chúa. Nên mình luôn luôn có thể phiêu lưu mà lại không bao giờ thái quá vì những phiêu lưu của mình không phải để đáp ứng những nhu cầu cá nhân mà để thực hiện sứ mệnh rao giảng tin mừng được giao phó.

Tuy nhiên trong cái phiêu lưu đó thì cũng có những khoảnh khắc buồn chóng qua. Đôi khi nhìn lại đời sống của mình tôi cảm thấy tôi quen biết rất nhiều người và có mối quan hệ thân thiết với nhiều người, đó là vì tôi phục vụ rất nhiều tầng lớp. Nhưng rốt cuộc thì từ ngày tôi bước chân đến cánh đồng truyền giáo thì có thể nói tôi chưa tìm thêm được một người bạn mới nào cả. Ở đây, tôi chỉ có những mối quan hệ như cha xứ với giáo dân, anh em đồng nghiệp, thầy với trò, cha với con, v.v. chứ tôi không có mối quan hệ bạn bè với ai hết. Có lẽ đó là một nỗi buồn nho nhỏ trong đời sống truyền giáo của tôi.

2- Trước ngày được thụ phong linh mục, cha đã tình nguyện sang Thái Lan để phục vụ anh chị em bị hội chứng hay liệt kháng – AIDS, hay nhiễm khuẩn liệt kháng  - HIV, xin cha cho chúng con biết tổng quát về hoạt động mục vụ đặc biệt này của cha.

Vâng, thưa anh, một trong những động cơ thúc đẩy tôi đến truyền giáo tại đất nước Thái Lan này là vì tôi muốn phục vụ những anh chị em bị nhiễm HIV hoặc đã chuyển sang giai đoạn AIDS. Ở đây tôi cộng tác với sư huynh truyền giáo Ngôi Lời là thầy Damien Lunders và các seour dòng Mẹ Têrêxa để chăm sóc cho trẻ em mồ côi, giới trẻ cũng như người lớn bị nhiễm HIV. Đối với cá nhân tôi thì tôi có một đường hướng mục vụ đặc biệt trong vấn đề này là tôi không mấy nhấn mạnh tình trạng sức khỏe thể lý của họ. Thiết nghĩ nhiều khi chúng ta không cần phải giải quyết một vấn đề bằng cách cứ tập trung quá nhiều về nó. Người bị nhiễm HIV cũng cần có cơ hội sống một cuộc sống như những con người, sinh hoạt như bao nhiêu người khác, và tiếp xúc với nhau không phải dựa trên những kết quả xét nghiệm máu hoặc trên một cái nhãn mác nào đó, nhưng dựa trên tính chất con người.

Đó là nền tảng cho các sinh hoạt mà tôi tổ chức trong mục vụ truyền giáo của mình. Trong các sinh hoạt ở nhà thờ tôi, các bạn trẻ bị nhiễm HIV có cơ hội phục vụ và làm tình nguyện viên bên cạnh những bạn trẻ không bị nhiễm. Giáo dân trong cộng đồng đến nhà thờ tham dự lễ bên cạnh những bệnh nhân AIDS trong trung tâm. Trẻ em trong cộng đồng đến nhà thờ sinh hoạt và học hành chung với các em bị nhiễm HIV trong nhà trẻ mồ côi. Giới trẻ thường xuyên nấu thức ăn và ăn chung với nhau sau những giờ sinh hoạt hàng tuần. Một anh thanh niên thường làm đầu bếp chính mỗi ngày Chúa Nhật cho nhóm giới trẻ là một người bị nhiễm HIV.

Tâm điểm của từng sinh hoạt là việc thờ phượng, việc học hỏi, việc chia sẻ bữa ăn, v.v.. chứ không phải là con virut HIV. Các sinh hoạt tạo cơ hội cho mọi người thấy mình bình thường và có môi trường để phát huy chính mình tùy theo khả năng Chúa ban. Không phải chúng tôi che dấu về việc có người bị nhiễm HIV hoặc tránh né vấn đề. Ai đến nhà thờ hoặc đến tham gia các sinh hoạt đều biết thông tin về những người xung quanh mình. Tuy thế, họ vẫn đến vì họ chấp nhận nhau và họ thích thú với những sinh hoạt mà họ đang làm. Nhiều khi trong giờ sinh hoạt tôi lại nghe các bạn trẻ nhắc nhở nhau để uống thuốc cho đúng giờ. Nhiều lần tôi cũng thấy các bạn trẻ nói chuyện với những người lớn bị nhiễm HIV một cách cởi mở về căn bệnh mà họ đang có. Nói chuyện về HIV ở đây trở nên như một câu chuyện thường ngày mà không cần phải tránh né hoặc e ngại.

Điều này có thể ảnh hưởng cách tích cực đối với vấn đề HIV/AIDS không? Tôi nghĩ là có. Tôi tin rằng chỉ bằng cách chúng ta đến với nhau, việc đón nhận nhau sẽ xảy ra cả hai chiều. Những người bình thường sẽ nhận ra rằng họ không phải sợ hãi những người bị nhiễm. Ngược lại, những người bị nhiễm HIV cũng sẽ nhận ra rằng họ vẫn còn chỗ đứng trong xã hội và trong cộng đồng. Việc cảm thông cho những người bị nhiễm HIV/AIDS sẽ gia tăng lúc cộng đồng biết mở lòng đón nhận những người bị nhiễm và chính họ cũng sẽ không tự cô lập mình ra khỏi xã hội. Tôi tin rằng, trong vai trò là một linh mục truyền giáo, tôi phải là người tạo cơ hội cho sự gặp gỡ được diễn ra, rồi từ đó mang lại sự thông hiểu, cảm thông, và đón nhận lẫn nhau. Đó là điều mà tất cả mọi người đều mong muốn.

3- Về hoạt động mục vụ phục vụ anh chị em bị hội chứng hay liệt kháng – AIDS, hay nhiễm khuẩn liệt kháng  - HIV này, cha có cảm thấy những khó khăn xẩy ra hay chăng, liên quan đến vấn đề tiền bạc, lây nhiễm hay những gì khác chúng con không ở trong cuộc không biết?

Thưa anh tôi rất may mắn vì tôi không phải phụ trách những sinh hoạt đòi hỏi chi phí cao vì những mảng đó đã có những người khác đảm trách. Chắc chắn vấn đề tài chánh luôn luôn là những điều thách đố cho những vị ấy. Riêng tôi vì tôi phụ trách khía cạnh tâm linh và tinh thần nên tôi chỉ tạo nên những chương trình và sinh hoạt mà tôi cho là “mạng lại hiệu quả cao nhưng xử dụng tài chánh thấp”. Tôi khá tiết kiệm trọng việc xử dụng ngân sách. Ví dụ như một bữa ăn trưa ngày Chúa Nhật của nhóm giới trẻ (tuổi từ 15 đến 25), khoảng 30 người chỉ mất khoảng 12 USD. Nhưng đó là một sinh hoạt rất bổ ích và vui vẻ.

4- Hoạt động mục vụ giúp anh chị em bị hội chứng hay liệt kháng – AIDS, hay nhiễm khuẩn liệt kháng  - HIV  này được cha tình nguyện dấn thân phục vụ trước khi thụ phong linh mục dầu sao cũng là một hoạt động truyền giáo, như việc truyền giáo của Mẹ Têrêsa Calcutta qua hoạt động phục vụ bác ái anh chị em nghèo khổ nhất ở giữa thế giới Ấn Giáo xưa, cha có thấy hoạt động phục vụ bác ái này của cha đánh động nhiều tâm hồn người Thái Lan vốn sùng Phật giáo khiến họ xin muốn gia nhập Giáo Hội Công Giáo chăng?

Thưa anh, công việc chăm sóc người bị nhiễm HIV/AIDS luôn được những người xung quanh thán phục. Tuy nhiên, nó không hẳn làm cho người ta bỏ đạo của mình mà theo đạo Công giáo một cách dễ dàng. Nhưng một điều mà tôi nhận thấy là nó luôn luôn thúc đẩy cho người ta cởi mở tâm hồn và bác ái hơn. Nhiều người khi biết ở đây chăm sóc người bị nhiễm HIV thì đến đãi bữa ăn cho các em, hoặc cúng những áo quần cũ, hoặc giày dép trong ngày đầu đi học, v.v. Có thể nói công việc của mình cũng là một nhịp cầu đưa những mảnh đời lại gần nhau hơn và sống bác ái với nhau hơn. Đó cũng là một chiều kích của công việc truyền giáo.

5- Ngoài hoạt động mục vụ cho anh chị em bị hội chứng hay liệt kháng – AIDS, hay nhiễm khuẩn liệt kháng  - HIV, hình như cha còn một hoạt động truyền giáo khác nữa, như chủ trương và thực hiện một chương trình phát thanh Công giáo từ mấy năm nay phải không cha? Nếu đúng như vậy xin cha cho chúng con biết qua về chương trình phát thanh này được không?

Vâng, thưa anh theo sự khuyến khích của ĐGH Benedictô kêu gọi các linh mục tu sĩ phải biết tận dụng kỹ thuật tân tiến của thời đại để rao giảng Tin Mừng, vì thế, tôi cũng cố gắng làm những gì có thể được để phục vụ cho mục đích này.  Thời gian qua chúng tôi thực hiện chương trình radio phát thanh Công giáo mỗi ngày trên đài radio địa phương. Chúng tôi thuê giờ mỗi ngày nhưng vì không đủ khả năng để làm chương trình cho hàng ngày nên một số chương trình chúng tôi lấy từ Ủy ban truyền thông của HĐGM Thái Lan, cắt nối lại cho phù hợp với địa phương rồi phát thanh. Ngoài chương trình radio, chúng tôi cũng tận dụng những phương tiện khác như trang nhà, mạng xã hội facebook và blog. Tôi là linh mục tư vấn thường trực cho một diễn đàn Công giáo do một nhóm giáo dân Thái Lan dựng lên. Vì thế tôi thường xuyên nhận những email xin tư vấn liên quan đến những vấn đề đức tin cũng như đời sống đạo đức. Tôi cũng hay nhận được những câu hỏi như vậy thông qua trang facebook cá nhân của mình. Đa số các câu hỏi đến từ thành phần các bạn trẻ.

6- Sau hết, ở một xứ sở hầu hết là Phật giáo và sùng Phật, cha thấy vấn đề truyền giáo của Giáo Hội (hoàn vũ và địa phương) ở đây ra sao? Theo cha, phải làm sao để hoạt động truyền giáo của Giáo Hội nói chung ở đây có thể phát triển, dễ dàng và gặt được một vụ mùa phì nhiêu?

Thưa anh, GH Công giáo ở Thái Lan rất nhỏ, chỉ chiếm một nửa của một phần trăm dân số. Nhưng ngược lại, trường học Công giáo tại Thái Lan thì rất nổi tiếng và đa số con cái của những người có chức quyền và tiền bạc đều học ở trường Công giáo. Dĩ nhiên nhiều học sinh xuất thân từ các gia đình trung bình cũng đi học ở trường Công giáo. Vì thế mỗi ngày, trường CG tiếp cận được với rất nhiều giới trẻ Phật giáo trên khắp cả nước Thái. Nhưng theo nhận xét của tôi thì các hội dòng và các giáo phận dường như chưa nỗ lực hết mình để khai thác phương tiện này trong việc truyền giáo. Nhiều khi các trường học CG trở nên một nỗ lực kinh doanh để có nguồn lợi tức hơn là để phục vụ cho mục tiêu truyền giáo. Một cảm nhận cá nhân khác là nhiều người Công giáo tại Thái Lan, và một số thành phần trong GH Công giáo tại Thái Lan còn tỏ ra rất bị động và nông cạn trong suy nghĩ và cách thể hiện đức tin của mình. Vì thế không đủ sức mạnh để thuyết phục người khác và không đủ thu hút để lôi cuốn người khác theo mình. Mình lại bị họ thu hút nữa là đàng khác. Người Công giáo tại Thái Lan chỉ có thể truyền giáo được khi đức tin của họ có chiều sâu và họ dám sống đức tin một cách mạnh dạn và hăng say hơn. Nhưng có lẽ đó không phải chỉ là vấn đề của người CG Thái Lan, nhưng mà là vấn đề của người CG ở khắp mọi nơi.