Từ ngày bước tới mảnh đất truyền giáo Thái Lan này, tôi
dường như mang một căn tính mới, không phải do lựa chọn nhưng do “hoàn cảnh”. Mặc
dầu tôi lớn lên và được giáo dục tại Mỹ, có lối suy nghĩ và phương thức làm việc
khá “tây”, nhưng ở Thái Lan này, nhìn khuôn mặt và vóc dáng như tôi thì khó có
thể thuyết phục người ta rằng tôi là “Mỹ”. Khi tôi được giới thiệu ở bất cứ nơi
nào, tôi luôn là người Việt. Nếu người giới thiệu tỉ mỉ hơn thì họ sẽ nói thêm
rằng tôi lớn lên và sinh sống tại Mỹ. Còn không thì tôi chỉ là người Việt. Có
khí tôi cũng giải thích cặn kẻ hơn, nhưng có khi tôi cũng không hứng thú với việc
trình bày chi tiết về lý lịch cá nhân của mình. Và cứ thế tôi là người Việt, hoặc
là người Việt ở Mỹ.
Hóa ra điều này đã khiến cho đời sống của tôi trở nên đa dạng
hơn những gì tôi từng hình dung trước đây. Tôi nhận được nhiều lời mời dạy các khóa tiếng
Anh cho đủ thành phần từ học sinh tiểu học, trung học, đại học, các nhà giáo dục,
bác sĩ, y tá, công nhân viên nhà nước, thậm chí tù nhân, vì tôi là người đến từ
Mỹ và nói tiếng Anh lưu loát. Điều này thì thực sự không bất ngờ với tôi vì trước
khi đến Thái Lan, tôi đã từng nghĩ rằng mình sẽ xử dụng khả năng tiếng Anh của
mình để phục vụ và dùng nó như một phương tiện truyền giáo.
Nhưng điều bất ngờ đến với tôi, đó là tôi đã trở nên một người
Việt một cách vượt ngoài sự mong đợi. Đỉnh điểm của việc trở nên người Việt là
gần đây tôi được mời dạy một khóa tiếng Việt cho sinh viên đại học tại tỉnh
Khon Kaen, cho dù theo nhận định của một người bạn của tôi, tôi phát âm tiếng
Việt dấu “hỏi” và dấu “ngã” không thể phân biệt được. Tuần trước, tôi lại được
mời thuyết trình về hệ thống giáo dục tại Việt Nam trong một loạt các chương
trình hội thảo dành cho các hiệu trưởng trường học phổ thông tại tỉnh Nong Bua
Lamphu. Và tuần này, tôi lại được mời để chia sẻ về công việc đối thoại liên
tôn tại Việt Nam trong một chương trình hội thảo quốc tế 3 ngày tại Bangkok với
đề tài “Tôn giáo và quá trình xây dựng hòa bình trong khối ASEAN”. Khi được mời
cho những việc này, tôi luôn trình bày về lý lịch của mình để họ hiểu rõ, nhưng
vì lý do này nọ họ không thể tìm ra những “chuyên gia” thực thụ, nên đành phải
nhờ tôi. Thế là tôi đành nhận lời và trở nên “chuyên gia” về Việt Nam một cách
bất đắc dĩ.
Nhưng vì tôi cũng cố gắng tìm tòi cộng với tính tình khá nhanh nhẹn sẵn
có nên tôi cũng nhập vai tương đối tốt. Thế là do cái lý lịch đa dạng của mình
và do tình thế mà tôi có cơ hội để làm những điều mà đáng ra tôi không đủ tư
cách để làm. Nhưng có lẽ đó cũng là những cánh cửa được mở ra cho tôi để tôi bước
vào những đường hướng mục vụ mới và thú vị hơn nữa trong cuộc đời truyền giáo của
mình. Trong những thử thách mới đó tôi phát triển sự tự tin và đánh giá được những
hạn chế trong khả năng hiện tại của bản thân.
Chính vì thế mà đời sống của tôi không hề thấy nhàm chán và
thiếu sự năng động. Có một vị linh mục người Thái đã vài lần nhận xét trên
trang facebook của tôi rằng trường sống của tôi thật là bao la vì ngài theo dõi
những sinh hoạt của tôi và thấy có sự đa dạng, không hề rập khuôn, và luôn có
những điều thú vị. Đó không phải là một điều tình cờ vì tôi đã cố gắng tạo nên
điều đó trong sinh hoạt truyền giáo của mình. Có khi vì tôi chủ đích tạo nên một
sinh hoạt nào đó, có khi chỉ là kết quả của một sự lựa chọn trong một trương hợp
ngẩu nhiên mà tôi không hề mong đợi.
Nong Bua Lamphu, ngày 20.9.2012
