Khi người Phật giáo chôn người Công giáo

Hôm nay có lễ đám tang của một người Thái gốc Việt. Từ thứ hai đến nay thì quan tài được đặt tại hội trường của giáo xứ và mỗi tối đều có lễ cầu hồn. Người đến tham dự lễ mỗi ngày cũng như lễ đưa đám chiều nay cũng khá đông. Phần lớn những người đến tham dự là người Việt Nam, trong đó có những giáo dân của giáo xứ luôn đến cầu nguyện cho linh hồn của người đã qua đời.

Một điều đáng nhắc đến là người chết, tên Giacôbê Đoàn Việt Hồng, tuy là người Công giáo, nhưng vợ con thì không theo đạo. Đa số họ hàng và người quen biết đều là người theo đạo Phật. Bản thân ông Hồng cũng ít khi đi nhà thờ. Nhưng không hiểu sao khi chết thì gia đình quyết định đưa vào nhà thờ để làm phép.

Lễ đám ma chiều nay nếu không có những người giáo dân đến tham dự thì có lẽ cha Gowit (mình đồng tế) sẽ làm lễ cho người Phật giáo. Trước thánh lễ, đại diện giáo xứ nhắc nhở mọi người về vấn đề giữ trang nghiệm khi lễ diễn ra vì đây là nơi thánh. Ngoài ra mọi ngượi được yêu cầu tắt và không nên xử dụng điện thoại trong nhà thờ. Còn việc quỳ, ngồi, và đứng thì tùy. Khi quỳ, nếu ai không thấy thoải mái thì có thể ngồi. Và đa số những người tham dự đã làm như thế.

Trong khi phần lớn người dự lễ giữ nghiêm trang trong nhà thờ, có một số người vì không quan tâm đến thánh lễ nên ngồi phía sau chuyện trò suốt buổi lễ. Một người đàn bà điện thoại kêu lên mấy lần, bấm nói chuyện một cách rất tự nhiên.

Lễ đám tang có một vài nét gọi là phong tục Việt Nam, nhưng cũng không đáng là bao. Vợ và con cái mỗi người có quấn khăn trắng trên đầu. Cuối lễ, người đại diện đứng lên cám ơn quý khách bằng tiếng Việt. Nhưng bản thân mình không có cảm giác rằng đây là một đám tang của người Việt.

Có lẽ điều làm mình bất ngờ nhất là khi đưa quan tài ra nghĩa trang sau nhà thờ, gia đình đã quyết định thả giấy vàng suốt chặng đường từ nhà thờ ra đến nơi chôn theo phong tục của người Phật giáo. Dọc đường mình hỏi một người giáo dân đang đi bên cạnh:

- Tại sao đưa xác đến nhà thờ làm phép rồi mà lại còn làm như thế này ngay trong khuôn viên nhà thờ?

- Con cũng không biết nữa. – Bà trả lời. – Con nghe nói tối nay gia đình còn mời sư về tụng kinh ở nhà nữa.

Hóa ra gia đình chơi kiểu “chắc cú” bằng cách vừa làm nghi thức theo đạo Công giáo vừa làm nghi thức theo kiểu Phật giáo. Lần đầu tiên trong đời mình chứng kiến cảnh đưa đám người Công giáo từ nhà thờ ra nghĩa trang mà có thả giấy dọc đường như thế này.

Khi chứng kiến cảnh này, trong lòng mình cảm thấy rất khó chịu. Mình tự hỏi nếu mình là cha xứ thì mình sẽ phản ứng như thế nào với gia đình khi họ quyết định làm hành động này. Nếu trong tương lại mình gặp một trường hợp tương tự thì mình có nên trao đổi với gia đình trước khi làm lễ hay không? Và mình sẽ phản ứng như thế nào nếu gia đình chơi kiểu “làm cả hai cho chắc ăn”?

Sống trong xã hội bị ảnh hưởng bởi Phật giáo rất nhiều, chắc chắn những vấn đề xung khắc như thế sẽ còn xảy ra nữa. Đây là một trường hợp gợi lên cho mình những câu hỏi để mình tự nhìn vào để chuẩn bị đối phó trong công việc mục vụ của mình.

Udon Thani, ngày 14.3.2008